Overgaan op slagroeier?
Het was me het weekje wel, eind mei, begin juni. Na maanden, zo niet jaren, lag er die dinsdag eindelijk een in mijn ogen zeer acceptabel en compleet onderhandelaarsresultaat arbeidsvoorwaarden voor defensie. En op woensdag 1 juni presenteerde de minister de nieuwe defensienota, waarin het kabinet de plannen voor de komende jaren ontvouwt.
In beide documenten is er sprake van een trendbreuk, er is namelijk voor het eerst in decennia sprake van een substantiële en structurele groei van het beschikbare budget. In het geval van de arbeidsvoorwaarden is er ca. €500 miljoen per jaar beschikbaar voor het personeel, in de defensienota is sprake van €5 miljard groei van het defensiebudget. Over het algemeen erg goed nieuws voor de krijgsmacht, maar nog veel meer voor de vrijheid en veiligheid van Nederland. Natuurlijk hadden die investeringen veel eerder gemoeten, zodat er nu minder geld naar herstel moet gaan. Maar daar is weinig meer aan te doen, anders dan het herstel en de bescheiden uitbreiding voortvarend op te pakken. Op het gebied van de arbeidsvoorwaarden zijn de eerste grote afspraken gemaakt. Het oude loongebouw is gesloopt en het nieuwe staat er, er is een begin gemaakt met verbeteren van het toeslagenstelsel, de modernisering van het plaats en tijd onafhankelijk werken en een aantal andere zaken is geadresseerd. Het is nu aan de leden van de verschillende bonden om hun oordeel te vellen, maar ik verwacht dat ze zullen instemmen. De defensienota geeft meer richting welke kant de regering met de krijgsmacht op wil gaan. Er staan de nodige plannen in die verdere uitwerking behoeven. Vooral op het gebied van specialisatie is nog veel werk te doen. Het is leuk dat Nederland zich wil specialiseren, maar de vraag is of daar binnen de NAVO en EU wel behoefte aan is. Wel is duidelijk dat Nederland, voorlopig althans, niet de door de NAVO aangegeven capaciteiten kan en zal invullen. Het is dus maar de vraag of daar dan wel de juiste keuzes zijn gemaakt. De juiste volgorde lijkt mij om eerst met de bondgenoten te overleggen wie wat gaat doen en dan pas de plannen te gaan uitvoeren. En aan te passen als dat nodig blijkt te zijn. Daarnaast zal de regering eindelijk de knoop moeten doorhakken over de nieuwe onderzeeboten. Zet het in uw agenda, de CDS heeft aangegeven dat dat gebeurt binnen een jaar, met als startdatum 1 juni 2022. We zullen hem regelmatig een reminder sturen. Wat nu zowel voor de arbeidsvoorwaarden als voor de defensienota het meest urgent is, is het beginnen met uitvoeren van de plannen. Zoals gezegd, de leden moeten zich nog wel uitspreken over het onderhandelaarsresultaat, maar daarna moeten we doorpakken en al die afspraken zo snel mogelijk invoeren. Ook moeten we het reguliere overleg weer oppakken en de enorme waslijst aan onderwerpen die er ook nog liggen gaan wegwerken. Dat zal de nodige tijd gaan vergen. Net als de invoering van de maartregelen uit het arbeidsvoorwaardenpakket en de plannen uit de defensienota. En we moeten nog vervolgafspraken gaan maken over de arbeidsvoorwaarden; de agenda voor het najaar is dus alweer goed gevuld. Moeten we dan verder op de automatische piloot, moeten we overgaan op slagroeier? Ik denk van niet. We zullen onze volle aandacht erbij moeten blijven houden de komende tijd. Alle maatregelen, op gebied van arbeidsvoorwaarden of uit de defensienota, zullen we kritisch moeten blijven bekijken, zodat we ze wel op de juiste manier in- en uitvoeren. Help ons daarbij, door aan te geven als er dingen fout dreigen te gaan. (Goed) beleid maken is één ding, het ook nog invoeren zodat het werkt en dat de mensen er wat aan hebben is een ander ding. Maar het is wel het belangrijkste, zodat we eindelijk die op haar taak berekende krijgsmacht gaan krijgen. Voor een veilig Nederland!