In de defensiebegroting 2017 is 197 miljoen euro extra vrijgekomen om de gereedheid van de Krijgsmacht op orde te krijgen. Ongeveer een kwart van dit bedrag wordt gebruikt om de vulling bij eenheden verder te verbeteren en meer ruimte bij gevechtseenheden te creëren om de kerntaken uit te voeren.

Hiervoor zal de formatieve ruimte van Defensie de komende 4 jaren licht toenemen van 54.896 in 2016 naar 55.120 in 2020. Deze toename is tijdelijk en zal weer afnemen naar 54.975 in 2021. Maar net als in de begroting is ook in de formatie sprake van een bescheiden trendbreuk waarbij voor het eerst sinds lange tijd weer sprake is van toename van de formatie in plaats van (drastische) afname.

Vulling
Sinds 2012 heeft de GOV|MHB diverse oproepen aan de minister van Defensie gericht om iets te doen aan de vele vacatures en de hoge irreguliere uitstroom. Uit de personeelsrapportage 2016, die de minister onlangs aan de Tweede Kamer heeft gestuurd, blijkt dat de lichte toename van de vulling van 91,4% in 2014 naar 93,4% in 2015, is omgekeerd naar een daling tot 90,7% in 2016 (zie tabel hieronder). En dat terwijl Defensie in de rapportage van 2015 nog aangaf een toenemende vulling te verwachten! De uitstroom veel groter als de instroom, net zoals dat nu in 2016 het geval is. In de eerste twee kwartalen van dit jaar hebben inmiddels 1957 militairen de organisatie verlaten. In diezelfde periode zijn er 1363 nieuwe militairen bij gekomen. Een afname van het personeelsbestand met 594 militairen. Defensie verwacht dat deze trend zich voor de rest van 2016 zal voortzetten. De GOV|MHB vreest dan ook dat ook voor 2017 en de jaren daaropvolgend Defensie het toenemende verschil tussen de instroom en de (irreguliere) uitstroom onderschat en in haar prognose daar onvoldoende rekening mee houdt.

Defensie krijgt extra budget en mag groeien. Het enige wat echter groeit zijn het aantal vacatures.

Ontbrekende personeel houdt defensie overeind
Vorig jaar maakte de GOV|MHB duidelijk dat Defensie helemaal niet in staat was om 100% gevuld te kunnen zijn omdat daarvoor de financiële middelen gewoonweg ontbraken. Het verschil tussen de personeelskosten van een volledig gevulde defensieorganisatie en de personeelskosten van de organisatie zoals die daadwerkelijk is gevuld, de personeelskosten behorende bij de vacatures, wordt op voorhand namelijk al verdeeld over andere posten in de defensiebegroting. Een te voortvarende (100%) vulling leidt er toe dat er meer geld benodigd is voor personele kosten (salarissen, reiskosten, etc.) dan in de defensiebegroting is gebudgetteerd. Ondanks dat er dus sprake is van een toename van de formatie met de daarbij behorende toename in budget zal dit probleem zich ook in de toekomst blijven voordoen.

GOV MHB
De extra formatieruimte die is bedoeld om de gereedheid van de Krijgsmacht te versterken is hard nodig. Echter, als extra formatieruimte enkel leidt tot extra vacatures gaat Defensie er niet veel hebben. Om de gereedheid daadwerkelijk op orde te krijgen zal er een enorme inspanning moeten worden gedaan om de werving, in het bijzonder die van technisch personeel, te verbeteren en de irreguliere uitstroom te beperken. Een van de belangrijkste voorwaarden om dit te kunnen bereiken is dat Defensie meer als nu als een aantrekkelijke werkgever wordt gezien. Goed en inzetbaar materieel, een leuke functie, toekomstperspectief en goede arbeidsvoorwaarden horen daar bij.