Leiderschap
Medio februari kreeg minister Bijleveld de spreekwoordelijke draai om haar oren van haar collega’s in Brussel. De één noemt Nederland een zwartrijder, de andere een “freerider”. Nederland blijft binnen de NAVO ver achter als het gaat om de gemaakte afspraken in Wales, waarin Nederland belooft in 2024 2% van het Bruto Binnenlands Product (BBP) aan Defensie uit te geven. Het weerwoord van minister Bijleveld in Brussel was dat Nederland 5 miljard meer uitgeeft aan Defensie. Onze minister van defensie zei hier niet bij dat dit over 4 jaar wordt uitgesmeerd.
Premier Rutte tweette zijn weerwoord onlangs vanuit München: “Samen met @MinBijleveld gesproken met SG NAVO @jensstoltenberg. Onderstreept dat NL gecommitteerd blijft aan de gemaakte afspraken over de stijging van de defensie-uitgaven tijdens de #NATOsummit in Wales”. Het budget is sinds 2014 inderdaad gestegen. Echter, ten opzichte van 2014 geeft Nederland niet meer uit als men dit vertaalt naar het % BBP. Het budget blijft rond de 1,1% schommelen. De in Wales 2014 door premier Rutte en voormalig minister Hennis uitgesproken intenties zijn dan tot op heden ook niet meer dan een papieren tijger. Ik zie, tot op heden, het uitgesproken Wales commitment dan ook niet terug in het regeerakkoord van het kabinet Rutte III. De Defensienota 2018 zal hier vooralsnog óók geen verandering in gaan brengen daar het budget niet wordt verhoogd, hoogstens anders wordt verdeeld.
Het Wales commitment kan alleen maar worden nagekomen als er in het kabinet en de Tweede Kamer leiderschap wordt getoond. Dit leiderschap is hoognodig om Defensie en haar personeel uit het dal te loodsen waarin Defensie zich nu bevindt. Leiderschap tonen geldt niet alleen voor onze politici. Het geldt óók voor onze commandanten. Door de vele vacatures wordt het bij de Operationele Commando’s steeds lastiger om het operationele product te blijven leveren. De druk op het personeel, zeker bij schaarste-categorieën, wordt hierdoor steeds groter. Hierdoor komen de wensen van het personeel regelmatig in de knel. In de knel omdat toezeggingen voor onder andere bijzonder verlof op het laatste moment door commandanten worden ingetrokken omdat een vaar- of oefenprogramma op het laatste moment wordt gewijzigd. Te vaak wordt er dan voor de gemakkelijke oplossing gekozen en onder de noemer ‘operationeel belang’ de toezegging aan het personeel ingetrokken. Het gevolg laat zich raden, de vakbond wordt ingezet om naar de redelijkheid en billijkheid van de intrekking te kijken of nog erger, na de zoveelste keer verlaat men boos en teleurgesteld Defensie. Dit laatste kan nooit de bedoeling zijn geweest van de commandant. Korte termijn winst leidt dan tot verlies van schaars personeel. De oplossing is in mijn ogen simpel: stel de mens centraal en je zult zien dat iedereen tijdelijk misbaar is en dat er altijd een alternatief voor handen is als men hier in gezamenlijkheid naar kijkt. Gevolg: eind goed, al goed en het personeel en hun thuisfront voelen zich weer gewaardeerd.