Column Duovoorzitter Marc de Natris | Mei 2016
Personeel Deltaplan
De afgelopen weken is er veel media-aandacht geweest voor het, door de
GOV|MHB geïnitieerde, Deltaplan voor Defensie. Een Deltaplan dat niet
alleen van toepassing is op de materiele component van Defensie. Ook
voor het personeel geldt dat er een Deltaplan moet komen. Een Deltaplan
dat moet gaan zorgdragen dat Defensie ook in de toekomst voor haar taak
berekend is als het gaat om het personeel. Er zullen dan wel een aantal
(financiële) knelpunten moeten worden opgelost.
Uit de beantwoording van Kamervragen blijkt dat, sinds de invoering van het flexibel personeelssysteem (FPS) in 2008, de militair na zijn of haar dienverplichting gemiddeld
na 3,7 jaar Defensie verlaat. Als Defensie deze Fase 2 militairen langer zou kunnen
binden en boeien worden tientallen miljoenen aan opleidingskosten bespaard en zou het
aantal vacatures in het Fase 2 bestand aanzienlijk kunnen worden verminderd.
Om militairen in het Fase 2 bestand te boeien en te binden zal men hen naast persoonlijke
ontwikkeling ook meer perspectief bij Defensie moeten bieden. In de eerste helft van 2015 zijn
in totaal 161 militairen van Fase 2 naar Fase 3 gestroomd. Op jaarbasis is dit 2% van het Fase 2
bestand. De komende jaren zal hier weinig verbetering te zien zijn vanwege de ophoging van de
UKW-leeftijd. Een baan voor het leven en carrièreperspectief bij Defensie is voor jonge militairen
een utopie. Boeien en binden zal dus veelal alleen kunnen geschieden door middel van leuk en
uitdagend werk en persoonlijke ontwikkeling. Uit vele reacties van militairen blijkt echter dat
aanvragen voor opleidingen worden afgewezen vanwege onvoldoende budget. Ook hier waart het
spook van het tekort aan exploitatiebudget rond. De persoonlijke ontplooiingsbudgetten zullen
niet alleen omhoog moeten, maar ook moeten worden gegarandeerd.
Doordat Defensie persisteert in een niet te realiseren bezuiniging op de verjonging van het
personeelsbestand blijft Defensie rekenen met een te lage personele middensom. Vanwege deze
verkeerde middensom kan Defensie het zich niet veroorloven om 100% gevuld te zijn. Het gevolg
hiervan is dat er door middel van vacaturemanagement duizenden vacatures moeten worden
aangehouden. Het gevaar ligt op de loer dat door deze constante onderbezetting en onze ‘can do’
mentaliteit de werkdruk onacceptabel oploopt.
In ruim 10 jaar tijd zijn er bij Defensie meer dan 25.000 functies verdwenen. Ondanks deze
reductie lukt het Defensie maar niet om na de reorganisatie, in het belang van Nederland, 100%
gevuld te zijn. Dit omdat sinds jaar en dag de uitstroom hoger is dan de (wervings-)instroom. Het
jaar 2016 wordt dan ook cruciaal voor Defensie. De te hoge irreguliere uitstroom moet worden
gekeerd.
Een Deltaplan, als invulling van de trendbreuk, zou betekenen dat er weer geïnvesteerd gaat
worden in Defensie. Bij investeringen wordt er veelal niet meteen aan het personeel gedacht. De
komende jaren worden echter cruciaal. Immers, er geldt meer dan ooit tevoren: geen personeel,
geen inzet.